Niewiele osób zdaje sobie sprawę, co dzieje się z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela samochodu. Większość osób myśli, że ubezpieczenie automatycznie wygasa. Jest to błędne założenie. Ze śmiercią właściciela samochodu łączy się wiele problematycznych kwestii, które zależą od długości postępowania spadkowego. W poniższym artykule wyjaśniamy zagadnienia, które budzą najwięcej pytań na tym gruncie.
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- Co dzieje się z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela pojazdu?
- Jak uregulowana została kwestia płatności OC podczas trwania postępowania spadkowego?
- Czy ubezpieczenie OC przedłuży się automatycznie po śmierci właściciela samochodu?
- Co musisz zrobić, gdy otrzymasz w spadku samochód?
- Jak wygląda kwestia dziedziczenia, jeśli samochód stanowił współwłasność?
Co dzieje się z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela?
Ubezpieczenie OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym. W związku z tym każdy samochód – nawet ten nieużytkowany – musi być ubezpieczony. Ponadto należy pamiętać, że każdy dzień zwłoki w wykupieniu ubezpieczenia OC, może oznaczać dla właściciela samochodu kłopoty w postaci kary finansowej. W związku z powyższym, w momencie śmierci właściciela samochodu pojawia się wiele pytań: kto ma opłacić OC? Czy ubezpieczenie OC wygasa wraz ze śmiercią właściciela, czy może automatycznie się przedłuża?
Ubezpieczenie OC jest przypisane do samochodu. Oznacza to, że przejdzie ono wraz z własnością samochodu na spadkobiercę. Zatem OC nie wygasa automatycznie z chwilą śmierci właściciela. Niemniej jednak kwestia dziedziczenia nie zawsze jest od razu oczywista. W związku z czym stwierdzenie na kogo przechodzą prawa i obowiązki związane z ubezpieczeniem OC, nierzadko sprawia ogromny kłopot.
Dziedziczenie samochodu po zmarłym właścicielu a OC
Sprawa jest prosta, gdy zmarły pozostawi po sobie testament. W takiej sytuacji oczywiste jest, kto otrzyma w spadku samochód po właścicielu. Osoba ta dostanie pojazd razem z OC. Umowa OC wygaśnie z końcem okresu na jaki została zawarta, a więc nie przedłuży się automatycznie na kolejny okres. Spadkobierca musi więc pamiętać, aby wykupić nowe ubezpieczenie. Oczywiście osoba, która odziedziczyła samochód, nie musi czekać do końca okresu ubezpieczenia, może wypowiedzieć umowę wcześniej i wykupić OC u innego ubezpieczyciela – ważne, aby była zachowana ciągłość ubezpieczenia.
Jan zmarł 5 kwietnia 2019 roku. Jan zostawił po sobie testament, na mocy którego jego wnuczek Robert odziedziczył samochód. Pojazd został ubezpieczony przez Jana na miesiąc przed śmiercią tj. 5 marca 2019 roku. Robert nie musi więc się martwić ubezpieczeniem samochodu do marca 2020 roku. Po upływie tego okresu będzie musiał ubezpieczyć samochód na własną rękę. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby Robert wypowiedział wcześniej umowę i zawarł nową z innym ubezpieczycielem.
Sytuacja komplikuje się w momencie, gdy zmarły nie zostawił po sobie testamentu. W takim przypadku dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Sytuacja jest o tyle problematyczna, że samo ustalenie kręgu spadkobierców zajmuje w praktyce dużo czasu. Może więc dojść do sytuacji, w której okres ubezpieczenia OC się skończy i będzie konieczność wykupienia nowego, a nie będzie wiadomo, kto odziedziczył samochód. Jak już wspomniano wcześniej, ubezpieczenie OC jest obowiązkowe, samochód musi mieć ważne OC, nawet jeśli nikt go nie używa. Zgodnie z art. 1034 § 1 Kodeksu Cywilnego:
Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
art. 1034 § 1 Kodeksu Cywilnego
Oznacza to, że jeśli postępowanie spadkowe jeszcze się nie zakończyło, to obowiązek wykupienia nowego ubezpieczenia OC spoczywa na każdym z potencjalnych spadkobierców.
Co dzieje się z ubezpieczeniem OC po śmierci właściciela?
Po śmierci właściciela samochodu umowa ubezpieczenia wygasa z końcem okresu, na który została zawarta. Oznacza to, że nowy właściciel samochodu musi pamiętać o wykupieniu nowego ubezpieczenia, mając na względzie termin zakończenia obecnej polisy. Zasada ciągłości ubezpieczenia OC nie będzie miała zastosowania do osoby, która odziedziczyła samochód.
Hania odziedziczyła po ojcu samochód. Jej ojciec zmarł 11 lipca 2019 roku. Przed śmiercią kupił ubezpieczenie OC 15 maja 2019 roku w PZU. Hania wiedząc, że umowa ubezpieczenia OC zawarta jest na rok czasu, poczekała aż wskazany okres upłynie i wykupiła nową polisę w TUiR Warta. Po miesiącu otrzymała wezwanie do zapłaty od PZU. Czy ubezpieczyciel postąpił prawidłowo? Co powinna zrobić Hania?
Ubezpieczyciel nie postąpił prawidłowo. Jak wskazano wcześniej, umowa ubezpieczenia zawarta przez zmarłego nie wygasa automatycznie z chwilą jego śmierci, lecz trwa do końca okresu, na który została zawarta (umowa zawierana jest na rok czasu). Oznacza to, że osoba, która otrzymała samochód po zmarłym właścicielu, może do końca okresu korzystać z ochrony. Z drugiej strony musi ona jednak pamiętać o obowiązku wykupienia nowego ubezpieczenia. Z powyższego wynika, że umowa ubezpieczenia zawarta z PZU wygasła w maju 2020 roku, nie powinna więc się ona automatycznie przedłużyć. Ubezpieczyciel nie postąpił więc prawidłowo. Warto jednak zastanowić się, skąd wynika ta sytuacja. Zapewne ubezpieczyciel nie posiadał wiedzy o tym, że poprzedni właściciel nie żyje. Dlatego, aby uniknąć ewentualnych nieporozumień, osoba, która otrzymała w spadku samochód, powinna powiadomić ubezpieczyciela o śmierci właściciela.
Odziedziczyłem samochód – które formalności muszę dopełnić?
Bez względu na to, czy zmarły pozostawił po sobie testament, czy dojdzie do dziedziczenia ustawowego, ubezpieczyciel musi zostać poinformowany o śmierci właściciela. Taką informację należy przekazać nawet, jeśli postępowanie spadkowe nadal trwa.
Informację o śmierci właściciela można przekazać zarówno pocztą, jak i mailowo. Ważne jest, aby oznaczyć w piśmie jakiej polisy dotyczy informacja i dołączyć akt zgonu (skan lub kopię). Ponadto należy poinformować o tym, że trwa postępowanie spadkowe lub, jeśli sytuacja jest jasna, wskazać, kto jest spadkobiercą.
Współwłasność samochodu – śmierć jednego ze współwłaścicieli
Jeśli chodzi o współwłasność samochodu, to powyższe zasady, w myśl których ubezpieczenie OC po śmierci właściciela wygasa wraz z upływem okresu, na który umowa została zawarta, nie obowiązują.
Ojciec na mocy umowy darowizny podarował ½ swojego udziału we własności samochodu swojej córce. Stali się więc współwłaścicielami pojazdu. Ojciec zmarł. Umowa ubezpieczenia OC nie wygasa jednak po upływie okresu, na który została zawarta, zostaje ona automatycznie przedłużona.
W takiej sytuacji pozostaje jeszcze drugi współwłaściciel. Umowa ulega więc automatycznemu przedłużeniu na zasadach ogólnych.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o dziedziczenie samochodu a ubezpieczenie OC
Nie, ponieważ ubezpieczenie OC jest przypisane do auta, nie do jego właściciela. Po jego śmierci przechodzi zatem razem z własnością samochodu na spadkobiercę. Ponadto trzeba pamiętać, że każdy samochód musi posiadać ubezpieczenie OC – także ten nieużywany z powodu, np. problemów z ustaleniem dziedziczenia.
Spadkobierca. Gdy jest wyraźnie wskazany w testamencie, po prostu otrzymuje auto wraz z OC i musi tylko pamiętać, że umowa nie przedłuży się automatycznie na kolejny okres. Trudniej jest, gdy dochodzi do dziedziczenia ustawowego – wówczas wszyscy potencjalni spadkobiercy odpowiadają solidarnie za długi spadkowe (w tym zakup OC), dopóki nie zakończy się postępowanie spadkowe.
Nie. Choć umowa OC nie wygasa po śmierci właściciela auta, nie zostanie też automatycznie przedłużona na kolejny rok po zakończeniu terminu jej obowiązywania (chyba że auto było współwłasnością). Spadkobierca musi sam zawrzeć nową umowę lub zmienić ubezpieczyciela. Może też oczywiście wcześniej wypowiedzieć poprzednią umowę OC i związać się z innym towarzystwem ubezpieczeniowym bez czekania.
- Ubezpieczenie OC nie wygasa automatycznie po śmierci właściciela samochodu.
- W sytuacji śmierci właściciela, ubezpieczenie OC trwa do końca okresu, na który umowa została zawarta. Po zakończeniu tego okresu, osoba, która odziedziczyła samochód, musi wykupić nowe ubezpieczenie.
- Spadkobierca może również wcześniej wypowiedzieć umowę zawartą przez zmarłego i wykupić ubezpieczenie u wybranego przez siebie ubezpieczyciela.
- Jeśli samochód stanowił współwłasność i umarł tylko jeden z właścicieli, umowa ubezpieczenia OC przedłuża się na zasadach ogólnych.
- Jeśli umowa ubezpieczenia dobiegnie końca, a postępowanie spadkowe dalej trwa (nie jest jeszcze jasne, kto odziedziczy samochód), to obowiązek ubezpieczenia samochodu spoczywa na wszystkich potencjalnych spadkobiercach solidarnie.
- Ubezpieczyciel powinien zostać poinformowany o śmierci właściciela samochodu i jego ewentualnych spadkobiercach.
Trudne pojęcia
Dołącz do dyskusji