Zakup pojazdu może wiązać się z obowiązkiem opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych, potocznie zwanym podatkiem od wzbogacenia. Sprawdźmy, w jakich sytuacjach należy zapłacić podatek od kupna samochodu i ile on wynosi.
Z naszego artykułu dowiesz się:
- Czym jest podatek od czynności cywilnoprawnych?
- W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od kupna samochodu?
- Kto jest zwolniony z podatku za kupno samochodu?
- Jak obliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu?
- Jak zapłacić podatek za kupno samochodu?
- Brak opłaconego podatku od zakupu samochodu? Co wtedy?
Kupując samochód, wydajemy pieniądze, choć jednocześnie powiększamy swój dobytek. Dlatego też możemy być zobowiązani do opłacenia podatku od wzbogacenia. Jest to potoczna nazwa podatku od czynności cywilnoprawnych. Konieczność uiszczenia podatku od zakupu samochodu zależy od kilku czynników:
- czy pojazd jest nowy, czy używany;
- czy auto zostało kupione w kraju, czy za granicą;
- od kogo został kupiony samochód;
- jaką wartość ma pojazd.
Uważaj na podwójne OC! Zobacz jak ustrzec się problemów z podwójnym opłaceniem składki za swój pojazd! Przeczytaj nasz artykuł: Podwójne ubezpieczenie OC – jak się ustrzec zbędnych kosztów?
Czym jest podatek od czynności cywilnoprawnych?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (w skrócie PCC) to rodzaj podatku, który jest pobierany od niektórych umów, między innymi umowy sprzedaży, umowy pożyczki czy darowizny.
Obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania transakcji na określonych warunkach. W 2023 roku w przypadku kupna samochodu, podatek wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Podatek od zakupu auta należy opłacić w ciągu 14 dni od zawarcia umowy.
W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od kupna samochodu w 2023?
Bywa, że kupując samochód, jesteśmy zobowiązani do opłacenia podatku PCC. Jednak nie dzieje się tak zawsze. Istnieją bowiem sytuacje, które zwalniają nas z obowiązku opłacenia podatku od zakupu samochodu. Podatek PCC zapłacimy, jeśli pojazd kupimy od podmiotów niebędących podatnikami VAT. Innymi słowy, podatek od kupna samochodu należy opłacić, gdy kupimy auto używane od osoby prywatnej.
Nie ma natomiast konieczności uiszczenia podatku od nabycia samochodu, gdy zakupu dokonamy na fakturę. PCC nie jest wymagany również w przypadku samochodów o wartości rynkowej, która nie przekracza 1000 zł oraz pojazdów zakupionych za granicą (PCC dotyczy czynności cywilnoprawnych, w tym umowy sprzedaży, które mają miejsce na terytorium Polski).
Ponadto osobnego podatku za kupno samochodu nie zapłacimy w sytuacji, w której nabędziemy pojazd świeżo wyprodukowany, wprost z salonu. W takim przypadku odpowiedni podatek (VAT) zostaje wliczony w koszt nowego auta.
Kto jest zwolniony z podatku za zakup samochodu w 2023 roku?
Od opłacenia podatku PCC w momencie zakupu samochodu używanego zwolnione są osoby niepełnosprawne, które legitymują się:
- orzeczeniem o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (niezależnie od schorzenia);
- orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Jednakże, aby doszło do zwolnienia z podatku PCC, samochód musi być kupiony przez osobę niepełnosprawną na własne potrzeby.
Z podatku od czynności cywilno-prawnych zwolnione są również osoby, które kupiły samochód w salonie (wówczas do ceny doliczony jest podatek VAT), a także osoby, które dokonały zakupu auta za granicą (płacą podatek akcyzowy).
Jak obliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu w 2023?
Jak już wspomniano, podatek PCC wynosi 2% od wartości rynkowej samochodu. Z kolei wartość rynkową możemy oszacować sprawdzając ceny innych pojazdów (taka sama marka, typ, model, ten sam rok produkcji) w danym miejscu i czasie. Należy wziąć pod uwagę ceny z dnia kupna oraz miejscowości, w której mieszkał poprzedni właściciel auta.
Pan Adam z Łodzi kupił samochód od mieszkańca Włocławka. Zapłacił 19 000 zł. Gdyby taki sam pojazd nabył w swej rodzinnej Łodzi mógłby zapłacić nawet o 1000 zł więcej. Jednakże wyliczając kwotę podatku od zakupu samochodu, uwzględnił cenę rynkową z Włocławka, nie z Łodzi. Zapłacił więc PCC w wysokości 2% od 19 000 zł (nie zaś od 20 000 zł).
Ważne jest, aby obliczając wysokość PCC, nie bazować wyłącznie na kwocie, którą faktycznie zapłaciliśmy za samochód – ponieważ może być ona wyraźnie niższa od cen rynkowych – lecz uwzględnić ceny obowiązujące na rynku. Tak więc, jeśli sprzedawca samochodu dał nam spory upust, kwotę podatku obliczamy tak, jakby upustu nie było.
Pani Natalia kupiła samochód od ciotki. Zapłaciła jedynie 1000 zł, ponieważ poprzednia właścicielka samochodu chciała zrobić jej prezent i znacznie zaniżyła cenę. Auto było bowiem warte 2000 zł. Pani Natalia zapłaciła podatek PCC, pomimo że kwota, jaką dała za samochód nie przekroczyła 1000 zł. Wysokość podatku za kupno samochodu obliczyła od ceny rynkowej (2% od 2000 zł).
Zaniżanie wartości pojazdu w celu obniżenia wysokości podatku PCC właściwie nie ma większego sensu. Urzędnicy skarbowi dysponują specjalnymi tabelami statystycznymi, na podstawie których sprawdzają widniejącą na umowie wartość pojazdu. Jeśli urząd skarbowy wykryje, że podatek od zakupu samochodu został zaniżony, nakaże nam dopłacić brakującą kwotę oraz zapłacić odsetki karne.
Jednocześnie mamy prawo nie zgodzić się z wyceną wartości auta (a zarazem kwotą PCC), jaką proponuje skarbówka. W przypadku wątpliwości, czy wysokość PCC została prawidłowo obliczona, wykonanie wyceny może zostać zlecone biegłemu. Jednakże, jeśli oszacowana przez biegłego wartość samochodu będzie różnić się o więcej niż 33% od kwoty podanej przez podatnika, to podatnik jest zobowiązany do zapłacenia za opinię (koszt około 500 zł).
Jedyną okolicznością, w której kwota podatku za kupno samochodu może być zaniżona, jest uszkodzenie pojazdu. Wtedy wartość auta faktycznie ma prawo różnić się od ceny rynkowej. W takiej sytuacji należy przedstawić urzędowi skarbowemu dokumentację fotograficzną lub kosztorys naprawy, aby urzędnik skarbówki uwzględnił kwotę widniejącą w umowie kupna.
Jak zapłacić podatek od zakupu samochodu?
W celu opłacenia podatku od kupna samochodu należy uzupełnić formularz PCC-3. Wymagane są takie dane jak: NIP lub PESEL, dokładny opis pojazdu, marka, model, numer nadwozia, rok produkcji, przebieg czy wyliczona kwota podatku. Podatnik wypełnia pola A, B, C, D, H, a w razie wielu kupujących również G.
Wypełniony formularz PCC-3 trzeba złożyć w centrum obsługi w urzędzie skarbowym, wysłać pocztą lub drogą elektroniczną. Z kolei kwotę podatku od kupna samochodu można wpłacić w kasie urzędu skarbowego w miejscu zamieszkania bądź wysłać przelewem na konto urzędu. Formularz PCC-3 znajdziesz tutaj.
W sytuacji, w której auto ma kilku współwłaścicieli, uiszczenie podatku od kupna samochodu wymaga dodatkowo wypełnienia formularza PCC-3/A. Formularz PCC-3/A znajdziesz tutaj.
Niezapłacony podatek od kupna samochodu – co nam grozi?
W przypadku nieopłacenia podatku od zakupu samochodu grozi nam kara za wykroczenie skarbowe, a nawet przestępstwo skarbowe. Konsekwencje, jakie poniesiemy w związku z brakiem opłacenia PCC, zależą od sposobu wykrycia przewinienia. Zostaniemy łagodniej potraktowani, jeśli sami przyznamy się do błędu i w porę uregulujemy zaległość. W takiej sytuacji należy złożyć specjalne oświadczenie – tzw. czynny żal – w którym wyznamy nasze winy i zobowiążemy się do zapłaty podatku od kupna samochodu wraz z ustawowymi odsetkami.
W zdecydowanie gorszej sytuacji znajdują się natomiast osoby, które zostały przyłapane na nieopłaceniu podatku za samochód przez pracowników skarbówki. To bowiem od urzędu skarbowego zależy, czy zapłacimy karę za brak opłacenia podatku od kupna samochodu w wyznaczonym terminie 14 dni. Kara za opóźnienia w uiszczeniu PCC zależy od wysokości płacy minimalnej w danym roku i może być bardzo dotkliwa. W 2023 roku płaca minimalna wzrośnie dwa razy. 1 stycznia 2023 roku do 3383 zł, a 1 lipca do 3450 zł.
Ekspert Mubi radzi:
FAQ – najczęściej zadawane pytania o podatek od kupna samochodu
Nie. PCC trzeba zapłacić tylko w przypadku zakupu używanego samochodu od osoby prywatnej. Jeśli kupujesz pojazd w salonie, który płaci podatek VAT, nie ponosisz dodatkowych kosztów.
To dosyć ryzykowny krok. Jeśli cena, za jaką kupiłeś pojazd, będzie bardzo odbiegała od jego wartości rynkowej, urząd skarbowy z pewnością zainteresuje się tym przypadkiem i zweryfikuje wartość pojazdu. Wówczas nie tylko trzeba będzie dopłacić brakującą część podatku, ale także naliczone odsetki.
- Kupno samochodu może wiązać się z obowiązkiem opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), potocznie zwanym podatkiem od wzbogacenia.
- Nie ma obowiązku płacenia podatku PCC, jeśli kupujemy samochód nowy, wartość pojazdu nie przekracza 1000 zł, zakupu dokonujemy na fakturę lub za granicą.
- Podatek od kupna samochodu wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Wartość samochodu, która widnieje na umowie, nie może być zaniżona w stosunku do uśrednionych cen obowiązujących na rynku.
- W celu zapłacenia podatku od kupna samochodu należy posłużyć się formularzem PCC-3, a gdy pojazd ma kilku nabywców PCC-3/A.
- Podatek od zakupu samochodu należy zapłacić w przeciągu 14 dni od daty zawarcia umowy. Brak opłacenia PCC w terminie może skutkować karą za wykroczenie skarbowe, a nawet przestępstwo skarbowe.
Dołącz do dyskusji