Podatek od kupna samochodu (podatek PCC) w 2024 – kiedy trzeba go zapłacić?
Zakup pojazdu może wiązać się z obowiązkiem opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych, potocznie zwanym podatkiem od wzbogacenia. Sprawdźmy, w jakich sytuacjach należy zapłacić podatek od kupna samochodu i ile on wynosi.
Z naszego artykułu dowiesz się:
- PCC – co to jest podatek od czynności cywilnoprawnych?
- W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od kupna samochodu?
- Kto jest zwolniony z podatku od kupna samochodu?
- Jak obliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu?
- jak zapłacić podatek od kupna samochodu
- Brak opłaconego podatku od zakupu samochodu? Co wtedy?
- Jakie ubezpieczenie kupić po zakupie samochodu?
Kupując samochód, wydajemy pieniądze, choć jednocześnie powiększamy swój dobytek. Dlatego też możemy być zobowiązani do opłacenia podatku od wzbogacenia. Jest to potoczna nazwa podatku od czynności cywilnoprawnych. Konieczność uiszczenia podatku od zakupu samochodu zależy od kilku czynników:
- czy pojazd jest nowy, czy używany,
- czy auto zostało kupione w kraju, czy za granicą,
- od kogo został kupiony samochód,
- jaką wartość ma pojazd.
Uważaj na podwójne OC! Zobacz, jak ustrzec się problemów z podwójnym opłaceniem składki za swój pojazd! Przeczytaj nasz artykuł: Podwójne ubezpieczenie OC – jak się ustrzec zbędnych kosztów?
Podatek PCC – co to jest?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (w skrócie PCC) to rodzaj podatku, który jest pobierany od niektórych umów, między innymi umowy sprzedaży, umowy pożyczki czy darowizny.
Obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania transakcji na określonych warunkach. W 2024 roku w przypadku kupna samochodu podatek wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Podatek od zakupu auta należy opłacić w ciągu 14 dni od zawarcia umowy.
W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od zakupu samochodu w 2024?
Bywa, że kupując samochód, jesteśmy zobowiązani do opłacenia podatku PCC. Jednak nie dzieje się tak zawsze. Istnieją bowiem sytuacje, które zwalniają nas z obowiązku opłacenia podatku od zakupu samochodu. Podatek PCC zapłacimy, jeśli pojazd kupimy od podmiotów niebędących podatnikami VAT. Innymi słowy, podatek od kupna samochodu należy opłacić, gdy kupimy auto używane od osoby prywatnej.
Nie ma natomiast konieczności uiszczenia podatku od nabycia samochodu, gdy zakupu dokonamy na fakturę. PCC nie jest wymagany również w przypadku samochodów o wartości rynkowej, która nie przekracza 1000 zł oraz pojazdów zakupionych za granicą (PCC dotyczy czynności cywilnoprawnych, w tym umowy sprzedaży, które mają miejsce na terytorium Polski).
Ponadto osobnego podatku za kupno samochodu nie zapłacimy w sytuacji, w której nabędziemy pojazd świeżo wyprodukowany, wprost z salonu. W takim przypadku odpowiedni podatek (VAT) zostaje wliczony w koszt nowego auta.
Kto jest zwolniony z podatku od kupna samochodu w 2024 roku?
Od opłacenia podatku PCC w momencie zakupu samochodu używanego zwolnione są osoby niepełnosprawne, które legitymują się:
- orzeczeniem o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (niezależnie od schorzenia),
- orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Jednakże, aby doszło do zwolnienia z podatku PCC, samochód musi być kupiony przez osobę niepełnosprawną na własne potrzeby.
Z podatku od czynności cywilno-prawnych zwolnione są również osoby, które kupiły samochód w salonie (wówczas do ceny doliczony jest podatek VAT), a także osoby, które dokonały zakupu auta za granicą (płacą podatek akcyzowy).
Ile wynosi podatek od kupna samochodu?
Jak już wspomniano, podatek PCC wynosi 2% od wartości rynkowej samochodu. Z kolei wartość rynkową możemy oszacować, sprawdzając ceny innych pojazdów (taka sama marka, typ, model, ten sam rok produkcji) w danym miejscu i czasie. Należy wziąć pod uwagę ceny z dnia kupna oraz miejscowości, w której mieszkał poprzedni właściciel auta.
Pan Adam z Łodzi kupił samochód od mieszkańca Włocławka. Zapłacił 19 000 zł. Gdyby taki sam pojazd nabył w swej rodzinnej Łodzi mógłby zapłacić nawet o 1000 zł więcej. Jednakże wyliczając kwotę podatku od zakupu samochodu, uwzględnił cenę rynkową z Włocławka, nie z Łodzi. Zapłacił więc PCC w wysokości 2% od 19 000 zł (nie zaś od 20 000 zł).
Ważne jest, aby obliczając wysokość PCC, nie bazować wyłącznie na kwocie, którą faktycznie zapłaciliśmy za samochód – ponieważ może być ona wyraźnie niższa od cen rynkowych – lecz uwzględnić ceny obowiązujące na rynku. Tak więc, jeśli sprzedawca samochodu dał nam spory upust, kwotę podatku obliczamy tak, jakby upustu nie było.
Pani Natalia kupiła samochód od ciotki. Zapłaciła jedynie 1000 zł, ponieważ poprzednia właścicielka samochodu chciała zrobić jej prezent i znacznie zaniżyła cenę. Auto było bowiem warte 10 000 zł. Pani Natalia zapłaciła podatek PCC, pomimo że kwota, jaką dała za samochód, nie przekroczyła 1000 zł. Wysokość podatku za kupno samochodu obliczyła od ceny rynkowej (2% od 10 000 zł = 200 zł).
Zaniżanie wartości pojazdu w celu obniżenia wysokości podatku PCC właściwie nie ma większego sensu. Urzędnicy skarbowi dysponują specjalnymi tabelami statystycznymi, na podstawie których sprawdzają widniejącą na umowie wartość pojazdu. Jeśli urząd skarbowy wykryje, że podatek od zakupu samochodu został zaniżony, nakaże nam dopłacić brakującą kwotę oraz zapłacić odsetki karne.
Jednocześnie mamy prawo nie zgodzić się z wyceną wartości auta (a zarazem kwotą PCC), jaką proponuje skarbówka. W przypadku wątpliwości, czy wysokość PCC została prawidłowo obliczona, wykonanie wyceny może zostać zlecone biegłemu. Jednakże, jeśli oszacowana przez biegłego wartość samochodu będzie różnić się o więcej niż 33% od kwoty podanej przez podatnika, to podatnik jest zobowiązany do zapłacenia za opinię (koszt około 500 zł).
Jedyną okolicznością, w której kwota podatku za kupno samochodu może być zaniżona, jest uszkodzenie pojazdu. Wtedy wartość auta faktycznie ma prawo różnić się od ceny rynkowej. W takiej sytuacji należy przedstawić urzędowi skarbowemu dokumentację fotograficzną lub kosztorys naprawy, aby urzędnik skarbówki uwzględnił kwotę widniejącą w umowie kupna.
Jak zapłacić podatek od zakupu samochodu?
W celu opłacenia podatku od kupna samochodu należy uzupełnić formularz PCC-3. Wymagane są takie dane jak: NIP lub PESEL, dokładny opis pojazdu, marka, model, numer nadwozia, rok produkcji, przebieg czy wyliczona kwota podatku. Podatnik wypełnia pola A, B, C, D, H, a w razie wielu kupujących również G.
Wypełniony formularz PCC-3 trzeba złożyć w centrum obsługi w urzędzie skarbowym, wysłać pocztą lub drogą elektroniczną. Z kolei kwotę podatku od kupna samochodu można wpłacić w kasie urzędu skarbowego w miejscu zamieszkania bądź wysłać przelewem na konto urzędu. Formularz PCC-3 znajdziesz tutaj.
W sytuacji, w której auto ma kilku współwłaścicieli, uiszczenie podatku od kupna samochodu wymaga dodatkowo wypełnienia formularza PCC-3/A. Formularz PCC-3/A znajdziesz tutaj.
Niezapłacony podatek od kupna samochodu – co nam grozi?
W przypadku nieopłacenia podatku od zakupu samochodu grozi nam kara za wykroczenie skarbowe, a nawet przestępstwo skarbowe. Konsekwencje, jakie poniesiemy w związku z brakiem opłacenia PCC, zależą od sposobu wykrycia przewinienia. Zostaniemy łagodniej potraktowani, jeśli sami przyznamy się do błędu i w porę uregulujemy zaległość. W takiej sytuacji należy złożyć specjalne oświadczenie – tzw. czynny żal – w którym wyznamy nasze winy i zobowiążemy się do zapłaty podatku od kupna samochodu wraz z ustawowymi odsetkami.
W zdecydowanie gorszej sytuacji znajdują się natomiast osoby, które zostały przyłapane na nieopłaceniu podatku za samochód przez pracowników skarbówki. To bowiem od urzędu skarbowego zależy, czy zapłacimy karę za brak opłacenia podatku od kupna samochodu w wyznaczonym terminie 14 dni. Kara za opóźnienia w uiszczeniu PCC zależy od wysokości płacy minimalnej w danym roku i może być bardzo dotkliwa od 1/10 wynagrodzenia do jej 20-krotności. Od 1 lipca 2024 roku płaca minimalna to 4300 zł, a więc kara może wynieść od 430 zł do nawet 86 tys. zł!
Ekspert Mubi radzi:
Po zakupie samochodu… kup ubezpieczenie
Każdy pojazd musi mieć przynajmniej ubezpieczenie OC. Jeśli kupiłeś używany samochód, istnieje duże prawdopodobieństwo, że został on ubezpieczony przez poprzedniego właściciela. Sprzedawca powinien Cię poinformować o tym, do kiedy obowiązuje polisa i przekazać Ci ją wraz z pozostałymi dokumentami pojazdu. Co możesz wówczas zrobić? Wykorzystać ochronę po poprzednim właścicielu albo wypowiedzieć polisę i wykupić nowe ubezpieczenie.
Gdy korzystasz z ubezpieczenia po poprzednim właścicielu
Gdy samochód zmienia właściciela, sprzedawca powinien zgłosić ten fakt ubezpieczycielowi, aby ten przepisał polisę na nabywcę i nie przedłużał umowy poprzedniemu klientowi. Gdy polisa zostanie przepisana na Ciebie, możesz wypowiedzieć ją w dowolnym momencie lub wykorzystać do końca. Pamiętaj jednak, że ubezpieczyciel może zastosować rekalkulację składki. Jeśli Twoja historia ubezpieczeniowa jest mniej korzystna niż historia zbywcy, ubezpieczyciel prawdopodobnie będzie domagał się od Ciebie dopłaty.
Prawo nie narzuca, kiedy towarzystwo ubezpieczeniowe powinno przeprowadzić rekalkulację składki, gdy zmienia się właściciel samochodu. Może zatem dojść do przeliczenia tuż po przejęciu przez Ciebie auta i polisy, ale może też nastąpić to po pewnym czasie, również w okolicy końca umowy. Dlatego rozsądnym wyjściem wydaje się złożenie wniosku o przeprowadzenie rekalkulacji tuż po nabyciu pojazdu i zmianie danych na polisie. Wówczas ubezpieczyciel nie może zwlekać z rekalkulacją.
Przed zakupem samochodu zwróć uwagę, czy zbywca opłacił całą składkę ubezpieczeniową, czy zdecydował się na zakup OC na raty. Jeśli nie wszystkie raty zostały przez niego opłacone, obowiązek ten przejdzie na Ciebie.
Gdy wypowiadasz umowę
Umowę OC otrzymaną od poprzedniego właściciela możesz wypowiedzieć w dowolnym momencie, np. od razu po zakupie pojazdu lub w późniejszym czasie. Wówczas, jeśli konieczne będzie zapłacenie dodatkowej składki po rekalkulacji, zapłacisz tylko za okres od zakupu pojazdu do dnia rezygnacji z ubezpieczenia. Gdy wypowiesz umowę, składkę za niewykorzystany okres ochrony otrzyma poprzedni właściciel.
Pamiętaj, żeby kupić nową polisę najpóźniej w dniu wypowiedzenia umowy. Ile będzie Cię to kosztować? Nie ma jednej odpowiedzi, ponieważ składki ubezpieczeniowe są wyliczane indywidualnie na podstawie danych kierowcy i parametrów samochodu. Możesz jednak skorzystać z kalkulatora OC AC Mubi i zobaczyć, ile będzie kosztować Twoje ubezpieczenie.
Dla przykładu podajemy kalkulację przeprowadzoną dla 31-letniej kobiety z Giżycka, która chce ubezpieczyć Toyotę Yaris z 2009 roku (benzyna, 998 cm3). Ma ona prawo jazdy od 5 lat i w tym czasie nie przydarzyła jej się żadna szkoda.
| Towarzystwo ubezpieczeniowe | Zakres ubezpieczenia | Cena polisy |
|---|---|---|
| mtu24.pl | OC + Assistance | 526 zł |
| Beesafe | OC | 624 zł |
| Wiener | OC + Assistance | 875 zł |
| Trasti | OC | 880 zł |
| LINK4 | OC + Assistance | 1026 zł |
| UNIQA | OC + Assistance | 1232 zł |
| Benefia | OC + NNW | 2109 zł |
| ERGO Hestia | OC | 3345 zł |
| TUZ Ubezpieczenia | OC + Assistance + NNW | 3488 zł |
Jeśli samochód nie ma ubezpieczenia, Twoim obowiązkiem jest zadbanie o ochronę najpóźniej w dniu rejestracji. W przeciwnym razie narazisz się na karę za brak OC. Nawet za jeden dzień przerwy w ubezpieczeniu UFG może nałożyć karę finansową, a ta nie jest niska.
Wysokość kary zależy od tego, jak długą przerwę w polisie miałeś i jakim pojazdem jeździsz (samochodem osobowym, ciężarowym czy jeszcze innym).
Ile wynosi kara za brak OC w 2024 roku?
Na rok 2024, podobnie jak rok wcześniej, zaplanowano dwukrotną podwyżkę kar za brak OC. Pierwsza nastąpiła 1 stycznia. Kolejna podwyżka miała miejsce 1 lipca. Aktualne wysokości kar znajdują się w tabeli.
| Samochody osobowe | Samochody ciężarowe | Inne pojazdy (np. motocykle) | |
|---|---|---|---|
| Brak OC do 3 dni | 1720 zł | 2580 zł | 290 zł |
| Brak OC od 4 do 14 dni | 4300 zł | 6 450 zł | 720 zł |
| Brak OC powyżej 14 dni | 8600 zł | 12 900 zł | 1430 zł |
Więcej na temat kar za brak OC przeczytasz w naszym artykule: Kara za brak OC 2024 – ile wynosi i jak jej uniknąć?
FAQ – najczęściej zadawane pytania o podatek od kupna samochodu
Nie. PCC trzeba zapłacić tylko w przypadku zakupu używanego samochodu od osoby prywatnej. Jeśli kupujesz pojazd w salonie, który płaci podatek VAT, nie ponosisz dodatkowych kosztów.
To dosyć ryzykowny krok. Jeśli cena, za jaką kupiłeś pojazd, będzie bardzo odbiegała od jego wartości rynkowej, urząd skarbowy z pewnością zainteresuje się tym przypadkiem i zweryfikuje wartość pojazdu. Wówczas nie tylko trzeba będzie dopłacić brakującą część podatku, ale także naliczone odsetki.
- Kupno samochodu może wiązać się z obowiązkiem opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), potocznie zwanym podatkiem od wzbogacenia.
- Nie ma obowiązku płacenia podatku PCC, jeśli kupujemy samochód nowy, wartość pojazdu nie przekracza 1000 zł, zakupu dokonujemy na fakturę lub za granicą.
- Podatek od kupna samochodu wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Wartość samochodu, która widnieje na umowie, nie może być zaniżona w stosunku do uśrednionych cen obowiązujących na rynku.
- W celu zapłacenia podatku od kupna samochodu należy posłużyć się formularzem PCC-3, a gdy pojazd ma kilku nabywców PCC-3/A.
- Podatek od zakupu samochodu należy zapłacić w przeciągu 14 dni od daty zawarcia umowy. Brak opłacenia PCC w terminie może skutkować karą za wykroczenie skarbowe, a nawet przestępstwo skarbowe.
Dołącz do dyskusji