Jak wyrobić paszport? Krok po kroku omawiamy całą procedurę

Gdzie wyrobić paszport?

Jeśli czeka Cię podróż do kraju, w którym wymagane jest okazanie dokumentu paszportowego, a nie masz jeszcze takiego dokumentu, udaj się do urzędu wojewódzkiego. To w tej jednostce możesz złożyć wniosek o wydanie paszportu.

Poniżej znajdziesz adresy urzędów w miastach wojewódzkich, które przyjmują wnioski i wydają gotowe dokumenty.

Paszport możesz wyrobić nie tylko w mieście wojewódzkim. Poza głównymi urzędami w mniejszych miejscowościach działają punkty paszportowe, które wspierają pracę urzędu wojewódzkiego w przyjmowaniu wniosków i wydawaniu dokumentów. Takie punkty są dostępne m.in. w Wałbrzychu, Tychach, Piasecznie, Zamościu, Inowrocławiu, Mińsku Mazowieckim, Gnieźnie i kilku innych miastach.

Kto może wnioskować o wydanie paszportu?

Wniosek składa osoba, która chce ten dokument uzyskać i ma zdolność do czynności prawnych. W imieniu osoby nieposiadającej zdolności prawnej (nieletniej) lub mającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, niezbędne jest złożenie wniosku przez rodzica lub opiekuna prawnego.

Jak złożyć wniosek o paszport 2024?

Musisz udać się do punktu paszportowego, który zwykle cieszy się dużym zainteresowaniem. A jest ono jeszcze większe przed wakacjami, kiedy Polacy planują urlopy, wykupują wycieczki i uświadamiają sobie, że ich dokument niedługo traci ważność, udają się w sprawie dokumentów paszportowych do tego miejsca. W tym okresie kolejki do urzędów z pewnością będą większe, a czas oczekiwania dłuższy. Warto więc całą sprawę załatwić wcześniej – tuż po wakacjach, jesienią lub zimą. Istnieje wówczas większe prawdopodobieństwo, że Twoja wizyta w urzędzie przebiegnie szybciej.

Jak wygląda wyrobienie paszportu?

1. Zgromadź niezbędne dokumenty (o tym, co musisz mieć, żeby Twój wniosek był kompletny, będzie mowa w dalszej części artykułu). 
2. Zarezerwuj wizytę lub przyjdź do punktu paszportowego w wybranym dniu (na stronie urzędu wojewódzkiego z pewnością znajdziesz link do systemu kolejkowego, który umożliwia rezerwację wizyty w wybranym dniu i o wybranej godzinie).
3. Poczekaj na wezwanie do okienka.
4. Złóż podpis na wniosku (urzędnik wypełni wniosek w systemie elektronicznym).
5. Przekaż urzędnikowi pozostałe dokumenty.
6. Przyłóż palec do czytnika, aby system pobrał Twój odcisk.
7. Zabierz potwierdzenie złożenia wniosku wraz z jego numerem i przechowuj je do chwili odbioru dokumentu.

Te dokumenty są potrzebne do wyrobienia paszportu

Wizyty w urzędach z pewnością kojarzą Ci się z nieprzyjemnymi formalnościami i koniecznością zgromadzeniu wielu dokumentów. Procedura może Cię zatem zaskoczyć, bo nie wymaga ich wcale tak wiele. Co powinieneś przygotować?

• Ważny dowód osobisty (do wglądu),
• zdjęcie o wymiarach 35 x 45 mm (wykonane maksymalnie 6 miesięcy przed złożeniem wniosku),
• potwierdzenie wniesienia opłaty,
• dokument uprawniający do ulgi w opłatach, jeśli ulga przysługuje (do wglądu),
• dotychczasowy dokument, jeśli jest ważny (do wglądu).

Jeszcze niedawno musiałbyś też złożyć wniosek, który wypełniłeś na miejscu w urzędzie. Jesienią 2022 roku zmianie uległa jednak forma składania takiego wniosku. Dziś dane w systemie elektronicznym wprowadza urzędnik podczas Twojej wizyty. Ty musisz tylko złożyć podpis.

Zarezerwuj termin wcześniej lub przyjdź do urzędu w wybranym dniu

Do urzędu możesz pójść po prostu w godzinach otwarcia, pobrać bilet z systemu kolejkowego i poczekać na wezwanie do okienka. Musisz jednak liczyć się z tym, że kolejki mogą być długie. 

Jak nie tracić czasu na wyrobienie dokumentu paszportowego? Wiele oddziałów uruchomiło możliwość rezerwacji terminu. W niektórych miejscach można umówić się telefonicznie, inne udostępniają system online. Wybierzesz w nich konkretny dzień i godzinę, w której powinieneś stawić się w punkcie paszportowym z niezbędnymi dokumentami. Pozwoli to uniknąć wielogodzinnego oczekiwania.

Ze względu na liczbę chętnych niektóre jednostki wprowadzają co jakiś czas swoje własne rozwiązania, które mają usprawnić proces.

Podpisanie wniosku, złożenie dokumentów i odcisku palca – procedury przy okienku

Na pobranym w automacie bilecie otrzymasz numerek. To za jego pomocą zostaniesz wezwany w odpowiednim czasie do okienka. W większych urzędach znajdują się tablice, na których wyświetlane są numerki, a dodatkowo mogą być odczytywane przez głośnik wraz z numerem stanowiska, do którego powinieneś podejść.

Jest to moment, w którym należy przekazać urzędnikowi przyniesione ze sobą dokumenty, zdjęcie i potwierdzenie wniesienia opłaty. Urzędnik wprowadzi Twoje dane do systemu elektronicznego, pobierze odciski palców i poprosi o złożenie podpisu na dokumencie.

Na koniec otrzymasz karteczkę, która stanowi potwierdzenie złożenia wniosku. Znajdziesz na niej m.in. jego numer. Zachowaj to potwierdzenie, aby przekazać je przy odbiorze dokumentu paszportowego za kilka tygodni.

Ile kosztuje wyrobienie paszportu?

Jeszcze przed udaniem się do urzędu trzeba wnieść opłatę za wniosek o wydanie paszportu. Standardowa stawka wynosi 140 zł, ale niektórym przysługują ulgi. Aby je otrzymać osoby takie, muszą posiadać dokumenty potwierdzające prawo do niższej opłaty.

50% stawki, czyli 70 zł zapłacą m.in.:

• uczniowie i studenci do 26. roku życia,
• renciści i emeryci,
• osoby niepełnosprawne,
• osoby, które pobierają stały zasiłek z pomocy społecznej,
• kombatanci i osoby represjonowane w czasie wojny i po wojnie,
• żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową,
• ochotnicy działający w ratownictwie górskim oraz strażacy,
• inni.

25% stawki, czyli 35 zł zapłacą:

• członkowie rodzin wielodzietnych z Kartą Dużej Rodziny, którzy mają status ucznia lub studenta do 25. roku życia.

Całkowite zwolnienie z opłaty za paszport dotyczy m.in.:

• osób, które mają ukończone 70 lat,
• osób przebywających w domu opieki społecznej,
• osób, które otrzymały paszport zawierający błąd w danych personalnych lub wadę techniczną,
• niezawodowych żołnierzy, którzy pełnią służbę za granicą,
• innych.

Numer konta bankowego, na który powinieneś przelać pieniądze, a także wszelkie dane potrzebne do tej transakcji znajdziesz na stronie internetowej urzędu, w którym zamierzasz złożyć wniosek.

Ile trwa wyrobienie paszportu?

Na wydanie dokumentu paszportowego trzeba trochę poczekać. Powinien być gotowy do odbioru maksymalnie w ciągu 30 dni od chwili złożenia wniosku. Zwykle jednak już po 3 tygodniach można udać się do urzędu.

Jeśli we wniosku określiłeś, że chcesz otrzymać powiadomienie SMSem lub mailowo, zostaniesz o tym poinformowany, gdy Twój paszport będzie już gotowy do odbioru.

O czym pamiętać przy odbiorze paszportu?

Gdy otrzymasz powiadomienie lub sprawdzisz status przygotowywania na stronie internetowej, możesz udać się do urzędu po odbiór dokumentu.

Wizytę w urzędzie znów możesz umówić albo po prostu przyjść do punktu paszportowego w wybranym dniu.

Żeby odebrać nowy paszport, zabierz ze sobą:

• ważny dowód osobisty,
• potwierdzenie złożenia wniosku,
• poprzedni do anulowania, zwłaszcza jeśli jego ważność jeszcze nie wygasła.

Jak długo jest ważny dokument paszportowy?

Standardowo ważny jest przez 10 lat od jego wydania. Dokładny termin jest podany w dokumencie. Ten tymczasowy jest ważny maksymalnie przez rok od wydania.

Jak wyrobić paszport tymczasowy?

Paszport tymczasowy jest wydawany tylko w określonych, wyjątkowych przypadkach, np.:

• osobom przebywającym za granicą, które czekają na odbiór paszportu,
• osobom, od których chwilowo nie można pobrać odcisków palców,
• w związku z chorobą,
• aby umożliwić powrót do stałego miejsca zamieszkania (np. gdy podczas wakacji ktoś ukradnie Twój dokument),
• w związku z koniecznością wyjazdu na pogrzeb bliskiej osoby,
• innych.

Dokument może być ważny maksymalnie przez rok (365 dni). Czas oczekiwania na jego wydanie w Polsce to 2 dni robocze od chwili złożenia wniosku.

Przeczytaj też: Zgubiłem paszport przed wyjazdem – czy muszę odwołać wycieczkę?

Koszt wydania paszportu tymczasowego osobie, która ma do niego prawo, to wydatek 30 zł.

Jak wyrobić paszport tymczasowy – krok po kroku

Aby wyrobić paszport tymczasowy, będą Ci potrzebne:

• aktualne, kolorowe zdjęcie,
• dowód opłaty za paszport tymczasowy,
• ważny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo (ważny dowód osobisty),
• zgoda matki, ojca lub opiekuna prawnego w przypadku paszportu tymczasowego dla dziecka.

Po zebraniu wymaganych dokumentów i dokonaniu opłaty, złóż je wraz z wnioskiem w dowolnym organie paszportowym w Polsce lub w polskim konsulacie za granicą. Pamiętaj, że jeśli Twoje dziecko ma więcej niż 5 lat, musi być obecne w urzędzie w dniu złożenia wniosku.

Po złożeniu wniosku dokument będzie gotowy tak szybko, jak to możliwe. Odbierzesz go osobiście w tym samym miejscu, gdzie składałeś wniosek. Dziecko nie musi być obecne przy odbiorze paszportu – może to zrobić jego matka, ojciec lub opiekun prawny.

Jak wyrobić paszport dla dziecka?

Żeby wyrobić dziecku dokument, zgodę musi wyrazić zarówno matka, jak i ojciec. To właśnie jedno z rodziców lub inny prawny opiekun składa wniosek dla swojej pociechy. Procedura jest bardzo podobna do tej obowiązującej w przypadku osób dorosłych.

Złożenie wniosku paszportowego wiąże się z opłatę w wysokości:

• 30 zł (lub 15 zł, jeśli dziecku przysługuje ulga dla posiadacza Karty Dużej Rodziny) – w przypadku dziecka, które nie ukończyło jeszcze 12 lat,
• 70 zł – w przypadku dziecka między 12. a 18. rokiem życia.

Paszport dla dziecka do 12. roku życia jest ważny krócej niż ten wydany osobie dorosłej. Jego ważność to 5 lat od chwili wydania. Dzieci między 12. a 18. rokiem życia otrzymują dokument na 10 lat. Wyjątkiem jest ten tymczasowy, który zachowuje ważność maksymalnie przez rok.

Do jakich krajów potrzebny jest paszport?

Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej i strefy Schengen, wielu podróżujących korzysta z faktu, że większość granic na naszym kontynencie przekroczymy na dowodzie osobistym. Ważny paszport jest ciągle wymagany jedynie podczas wjazdu do:

• Białorusi,
• Rosji,
• Ukrainy,
• Wielkiej Brytanii.

Oczywiście ponadto ważny dokument paszportowy będzie potrzebny podczas podróży do każdego kraju znajdującego się poza Europą. Będzie on zatem niezbędny, jeśli wybieramy się do Afryki, Azji, Ameryki Południowej lub Północnej, czy Australii. W niektórych przypadkach konieczne będzie także wyrobienie wizy.

Jakie są inne formalności przy wyjeździe zagranicznym?

Formalności, jakich trzeba dopełnić podczas podróżowania za granicę, zależą od kraju, do którego się wybierasz. W przypadku większości państw europejskich nie są one skomplikowane – do przekroczenia ich granic wystarczy paszport lub ważny dowód osobisty. Przy podróżach poza kontynent niezbędny będzie ten pierwszy dokument, a w wielu przypadkach również wiza. Pełną listę krajów, w których konieczna jest wiza, znajdziesz tutaj. Należą do nich m.in.:

• Australia,
• Chiny,
• Egipt,
• Indie,
• Jordania,
• Kenia,
• Kuba,
• Rosja,
• Tanzania,
• Wietnam.

Wizę najczęściej można wyrobić online, choć niekiedy może być konieczny kontakt z ambasadą danego kraju. Ponadto warto wiedzieć, że występują różne rodzaje wiz zależnie od celu Twojego pobytu. Najczęściej innego dokumentu będziesz potrzebował, jeśli udajesz się za granicę w celach turystycznych, a innego jeśli wyjeżdżasz do pracy czy na dłuższy pobyt. Wyrobienie wizy wymaga zwykle złożenia odpowiedniego wniosku, a także dokonania stosownej opłaty (innej w przypadku każdego kraju).

Ponadto, jeśli planujesz jeździć samochodem za granicą, będzie Ci oczywiście potrzebne prawo jazdy (polskie lub międzynarodowe w zależności od przepisów w danym kraju), a także ubezpieczenie OC, a w niektórych przypadkach także Zielona Karta.

Najczęściej nie ma obowiązku posiadania ubezpieczenia turystycznego, które pokrywa koszty leczenia za granicą, ale jest to wysoce wskazane podczas każdego wyjazdu za granicę. Dodatkowo, podróżując po Europie warto wyrobić Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) – nie w celu długotrwałego leczenia, a tego niezbędnego.

Czy ubezpieczenie turystyczne chroni Twój paszport?

Paszport, podobnie jak inne dokumenty, np. dowód osobisty, stanowi podstawę przekraczania granicy. Nawet jeśli podróżujesz do kraju w strefie Schengen, gdzie dokumenty na granicy nie są sprawdzane, musisz mieć któryś z nich ze sobą podczas całego pobytu.

W ferworze korzystania z atrakcji zdarza się, że dokument zaginie lub zostanie skradziony za granicami państwa. W wielu krajach turyści są szczególnie narażeni na kradzieże kieszonkowe. Zwłaszcza w pobliżu popularnych turystycznie miejsc, restauracji czy hoteli. Dlatego MSZ zaleca przechowywanie oryginałów dokumentów w hotelowym sejfie, a przemieszczanie się z poświadczoną notarialnie jego kopią.

Przeczytaj też: Kradzież podczas podróży zagranicznej – czy możesz liczyć na odszkodowanie?

Takie rozwiązanie nie zawsze jest możliwe. Jeśli dojdzie do kradzieży lub zgubienia dokumentu, udaj się do polskiego konsula w kraju Twojego pobytu. Ten wyda paszport tymczasowy, który pozwoli Ci wrócić do domu. Utracony straci ważności. Dzięki unieważnieniu dokumentu paszportowego złodziej lub przypadkowy znalazca nie będzie mógł z niego skorzystać.

Utrata paszportu za granicą to zawsze duży stres. Trudno zachować rozsądek, myśleć racjonalnie i podjąć odpowiednie działania. Zwróć uwagę, że ubezpieczenie turystyczne, które wykupujesz przed wyjazdem, zawiera assistance. Wielu ubezpieczycieli w jego ramach zapewnia pomoc właśnie w razie utraty dokumentów (nie tylko paszportu, ale też dowodu osobistego, a nawet kart płatniczych i biletów lotniczych). Mając taką ochronę w swojej polisie, możesz liczyć na:

1. wskazówki dotyczące postępowania w przypadku utraty dokumentów (taką pomoc świadczy m.in. Proama czy SIGNAL IDUNA),
2. pokrycie kosztów wyrobienia nowego dokumentu (przykładowo You Can Drive zwraca koszty do 600 zł),
3. organizację i opłacenie transportu do konsulatu, jeśli instytucja ta znajduje się w innej miejscowości (dostępne w mtu24.pl i You Can Drive).

Przeczytaj też: Zgubiłeś dokumenty za granicą? Podpowiadamy, co zrobić w takiej sytuacji

Ile kosztuje ubezpieczenie turystyczne?

Sprawdźmy, ile kosztuje polisa na wyjazd do Chorwacji, jeśli ochrona ma trwać 7 dni i obejmować 30-letniego turystę bez chorób przewlekłych. Cel podróży to wypoczynek i zwiedzanie.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o wyrobienie paszportu

Autor artykułu: Monika Strzała

Redaktor z 4-letnim stażem w branży ubezpieczeniowej. Jest autorką kilkuset publikacji zarówno dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych, jak i turystycznych. Zdobytą dotychczas wiedzą chętnie dzieli się z użytkownikami porównywarki Mubi, tworząc artykuły, które już przydały się tysiącom kierowców. Doradza w zakresie zakupu polisy przez internet i przygotowuje kalkulacje cen, dzięki którym kierowcy mogą poznać aktualne tendencje na rynku ubezpieczeniowym.