Czy można kupić ubezpieczenie OC bez prawa jazdy?
Zostałeś właścicielem samochodu, a nie masz prawa jazdy? A może nim jesteś i straciłeś uprawnienia? Obawiasz się, że nie będziesz mógł ubezpieczyć auta? Już teraz rozwiejemy Twoje wątpliwości – nie tylko możesz, a nawet musisz kupić polisę OC! Pozostaje jeszcze jedna wątpliwość… czy brak prawa jazdy wpłynie na wysokość składki? Sprawdzimy to dla Ciebie!
Z tego artykułu dowiesz się:
Ubezpieczenie OC bez prawa jazdy – co mówią przepisy?
Po Polsce jeżdżą miliony samochodów. Każdy z nich musi być zarejestrowany i ubezpieczony, a obowiązki te spoczywają na właścicielach samochodów. Za brak polisy OC właścicielowi grożą wysokie kary (w 2025 roku w przypadku samochodów osobowych wynoszą one od 1870 zł do 9330 zł) oraz problemy finansowe w razie spowodowania wypadku lub stłuczki. A co jeśli nie ma on prawa jazdy? Czy może ubezpieczyć auto?
Okazuje się, że posiadanie uprawnień nie ma najmniejszego znaczenia – przepisy wyraźnie wskazują, że obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC spoczywa na właścicielu pojazdu. Odpowiednie zapisy dotyczące tego zagadnienia znajdziemy w Ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu.
Art. 23 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych
Ustawodawca wyraźnie wskazał, że osobą, która musi ubezpieczyć pojazd, jest jego posiadacz! W przepisach nie ani słowa na temat jego uprawnień. Co jeszcze ważniejsze, ubezpieczenie OC wykupuje się na pojazd, a nie na osobę – właśnie dlatego przy sprzedaży auta z dotychczasowej polisy OC może korzystać nowy właściciel, oczywiście tylko do dnia jej wygaśnięcia (po sprzedaży umowa nie przedłuża się automatycznie).
W Kodeksie cywilnym natrafimy na rozróżnienie między posiadaczem samoistnym, czyli właścicielem, a posiadaczem zależnym, czyli użytkownikiem, najemcą czy dzierżawcą.
Warto również dodać, że ubezpieczyciel nie może odmówić właścicielowi wykupienia polisy, nawet jeśli ten nie ma prawa jazdy. W ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych nie znajdziemy wzmianki o tym, że posiadacz auta musi mieć uprawnienia do prowadzenia pojazdów, by ubezpieczyć auto.
Nie znaczy to jednak, że ubezpieczyciela w ogóle nie interesuje, co będzie się działo z ubezpieczanym pojazdem. W takiej sytuacji ubezpieczyciele pytają o posiadacza zależnego, czyli po prostu o kierowcę, który będzie jeździł samochodem. Warto podać tę informację, ponieważ może ona korzystnie wpłynąć na cenę ubezpieczenia OC!
Polisa OC właściciela samochodu bez prawa jazdy – czy chroni kierowcę pojazdu?
Gdy posiadacz auta nie może nim jeździć z powodu braku uprawnień, to w takiej sytuacji często z pojazdu korzysta inna osoba. Czy jednak w razie wypadku lub kolizji będzie ona objęta ubezpieczeniem OC wykupionym przez właściciela? Otóż tak, będzie. O tym też mówi ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych.
Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.
Art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych
Pamiętajmy jednak, że właściciel samochodu w momencie jego ubezpieczania powinien poinformować ubezpieczyciela o kierowcy, który będzie korzystał z auta. Jeśli tego nie zrobi i dojdzie do szkody, bądź ubezpieczyciel w inny sposób dowie się o tym fakcie, to może dojść do rekalkulacji składki.
Jeżeli ubezpieczający nie podał zakładowi ubezpieczeń znanych sobie okoliczności, o które zakład ubezpieczeń zapytywał przed zawarciem umowy ubezpieczenia obowiązkowego i które pociągają za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego, zakład ubezpieczeń ma prawo żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki ubezpieczeniowej z uwzględnieniem zwiększenia prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego wskutek okoliczności niepodanych do jego wiadomości.
Art. 8a ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych
W przypadku, gdy właściciel auta nie ma prawa jazdy, podanie głównego kierowcy będzie najprawdopodobniej korzystne. Dlaczego? Jednym z czynników branych pod uwagę przy wyliczeniu wysokości składki OC jest doświadczenie za kierownicą, którego osoba pozbawiona uprawnień najpewniej nie ma. Znaczenie ma także historia ubezpieczenia, która może być niekorzystna np. dla osoby pozbawionej uprawnień. Czas to teraz rozważyć na konkretnych przykładach!
Wysokość składki OC – brak prawa jazdy i historii ubezpieczenia
Zdarzają się sytuacje, kiedy właścicielem samochodu jest osoba bez prawa jazdy. Najczęściej dzieje się tak w wyniku cofnięcia uprawnień po orzeczeniu zakazu prowadzenia przez sąd (na przykład za jazdę po alkoholu), a także gdy:
- lekarz stwierdzi u kierowcy przeciwwskazania zdrowotne,
- psycholog stwierdzi u kierowcy przeciwwskazania psychologiczne,
- kierowca otrzyma negatywny wynik egzaminu państwowego na prawo jazdy lub nie podejdzie do niego,
- kierowca po raz kolejny przekroczy limit punktów karnych w ciągu 5 lat od kursu reedukacyjnego.
Oczywiście pozbawienie uprawnień to nie jedyny przypadek, bo osoba bez prawa jazdy może też choćby otrzymać samochód w spadku lub darowiźnie.
Sprawdźmy więc teraz, czy brak prawa jazdy wpływa na cenę OC. Naszym przykładowym kierowcą został 41-letni Mariusz, który jest właścicielem Renault Scenic z 2016 roku (benzyna, 1198 cm3, kombi). Mieszka on w Poznaniu z żoną Dagmarą (39 lat, od 2018 roku prawo jazdy) i 3-letnim synem. Mariusz od ponad 10 lat ubezpieczał auta.
Porównajmy dwie sytuacje:
- Mariusz stracił uprawnienia do prowadzenia samochodu, więc głównym kierowcą jest Dagmara.
- Mariusz ma prawo jazdy od 20 lat i jest jedynym kierowcą.
| Ubezpieczyciel | Brak prawa jazdy właściciela, inny główny kierowca | Właściciel ma prawo jazdy i jest głównym kierowcą |
|---|---|---|
| Trasti | 609 zł | 609 zł |
| Beesafe | 724 zł | 724 zł |
| Wiener | 1256 zł | 1256 zł |
| mtu24.pl | 1285 zł | 838 zł |
| UNIQA | 1464 zł | 939 zł |
| LINK4 | 1544 zł | 938 zł |
| Benefia | 2029 zł | 2029 zł |
Nasze wyliczenia pokazują, że bycie właścicielem samochodu bez prawa jazdy może sporo zmienić w kontekście ceny OC, nawet jeśli właściciel ubezpiecza auto od wielu lat i nie było szkody. Sam fakt posiadania uprawnień sprawił, że Mariusz otrzymałby o kilkaset złotych niższe składki w trzech firmach.
A co się stanie, gdy nasz Mariusz – właściciel tego samego Renault Clio – nie będzie miał historii ubezpieczenia OC? Rozważmy to dla tych identycznych dwóch wariantów jak powyżej.
| Ubezpieczyciel | Brak prawa jazdy właściciela, inny główny kierowca | Właściciel ma prawo jazdy i jest głównym kierowcą |
|---|---|---|
| Beesafe | 1084 zł | 1054 zł |
| Trasti | 1362 zł | 1362 zł |
| LINK4 | 1544 zł | 963 zł |
| ERGO Hestia | 1901 zł | 1240 zł |
| Benefia | 2029 zł | 2029 zł |
| mtu24.pl | 2141 zł | 1396 zł |
| Wiener | 2313 zł | 2313 zł |
| UNIQA | 2628 zł | 1558 zł |
Brak historii ubezpieczenia OC istotnie wpływa na cenę polisy – w porównaniu z poprzednim wyliczeniem, najtańsza propozycja dla kierowcy bez OC jest droższa o ponad 350 zł. Dla wielu ubezpieczycieli znaczenie ma także posiadanie prawa jazdy. Różnica w cenie ubezpieczenia w związku z tą kwestią może wynieść nawet ponad 1000 zł (przykład oferty UNIQA)!
Oba wyliczenia wskazują, jak ważna jest historia ubezpieczania OC! Nawet przy braku prawa jazdy właściciel pojazdu (ubezpieczony) gromadzi zniżki, co przekłada się na cenę OC – ubezpieczyciel ma potwierdzenie, że posiadacz użycza swojego pojazdu osobie, która jeździ bezpiecznie i nie powoduje szkód.
Warto sprawdzić jeszcze jedną kwestię – jak zmienią się ceny OC, jeśli Mariusz będzie współwłaścicielem bez prawa jazdy (inne dane pozostają bez zmian, wariant z 10-letnią historią ubezpieczenia OC Mariusza, brak polis u Dagmary).
| Ubezpieczyciel | Brak prawa jazdy właściciela, współwłaściciel ma uprawnienia | Właściciel i współwłaściciel mają prawo jazdy |
|---|---|---|
| Trasti | 609 zł | 609 zł |
| Beesafe | 695 zł | 695 zł |
| UNIQA | 1172 zł | 1126 zł |
| mtu24.pl | 1285 zł | 838 zł |
| LINK4 | 1544 zł | 938 zł |
| Wiener | 1595 zł | 1595 zł |
| Benefia | 2071 zł | 2071 zł |
To że Dagmara została współwłaścicielką samochodu, niewiele zmieniło u większości ubezpieczycieli. Za to fakt posiadania prawa jazdy przez obydwu współwłaścicieli pojazdu znacząco obniżył składki w mtu24.pl i LINK4.
Wniosek ze wszystkich powyższych wyliczeń płynie ogólnie jeden: jeśli utraciłeś prawo jazdy i masz wypracowane zniżki, to nie będziesz miał problemów ze znalezieniem ubezpieczenia OC w dobrej cenie!
Powyższe przykłady służą zilustrowaniu zagadnienia ubezpieczenia OC bez prawa jazdy. Wpływ na wysokość składki ma wiele czynników w tym miejsce zamieszkania, wiek i parametry samochodu. Jeśli chcesz poznać ceny OC dla swoich danych, to skorzystaj z kalkulatora OC i AC Mubi.
Przeczytaj też: Dlaczego rówieśnicy z takimi samymi autami płacą różne stawki OC? Porównanie profili dwóch kierowców
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zawarcie ubezpieczenia OC bez prawa jazdy
Tak, w Polsce osoba nieposiadająca prawa jazdy może zarejestrować samochód na swoje dane. Rejestracja auta nie jest uzależniona od posiadania uprawnień do prowadzenia pojazdów. Właściciel pojazdu musi jednak spełnić kilka formalności, takich jak przedstawienie dowodu własności (np. faktury zakupu lub umowy kupna-sprzedaży), ważnej polisy ubezpieczenia OC oraz innych wymaganych dokumentów.
Ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie poszkodowanym, ale to Ty będziesz miał problemy. Otrzymasz mandat, a dodatkowo ubezpieczyciel będzie domagał się od Ciebie zwrotu kosztów odszkodowania. Natomiast w przypadku AC będzie on zwolniony z odpowiedzialności i nie otrzymasz odszkodowania.
Oczywiście, że tak. Nawet jeśli nie posiadasz prawa jazdy, ale jesteś wpisany do dowodu rejestracyjnego jako właściciel lub współwłaściciel samochodu, zniżki są gromadzone na Twoim koncie. Dzięki temu możesz stopniowo budować swoją historię ubezpieczeniową. Takie rozwiązanie sprawdza się idealnie wśród młodych osób, które dopiero planują zdobyć uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Rodzice często ustanawiają swoją pociechę jako współwłaściciela, aby w przyszłości mogła cieszyć się tańszym OC!
- Każdy samochód musi mieć ubezpieczenie OC, dlatego właściciel auta bez prawa jazdy również ma obowiązek go ubezpieczyć.
- Ubezpieczyciel nie może odmówić ubezpieczenia samochodu właścicielowi bez prawa jazdy. Będzie jednak oczekiwał podania głównego kierowcy.
- Polisa OC przypisana jest do pojazdu, więc chroni każdego kierowcę, który się nim porusza.
- Cena OC nie zmienia się znacząco dla właściciela bez prawa jazdy, zwłaszcza gdy ma on wypracowane zniżki ubezpieczeniowe.
- Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031241152/U/D20031152Lj.pdf
Dołącz do dyskusji