Terminy, o których powinien pamiętać każdy kierowca
Posiadanie samochodu to duże ułatwienie dla osób, które dojeżdżają do pracy za miasto, zawożą dzieci do szkoły, czy robią duże zakupy. Z własnością auta wiąże się jednak sporo obowiązków, których wykonanie często jest ograniczone czasowo. Oznacza to, że na dopełnienie niektórych formalności w związku z użytkowaniem pojazdu właściciel samochodu ma kilka dni lub tygodni.
W tym artykule przeczytasz:
- Czy każdy kierowca powinien zapłacić podatek, gdy staje się właścicielem samochodu?
- Jak często trzeba wykonywać badania okresowe pojazdu?
- Ile czasu ma nowy właściciel samochodu na przerejestrowanie auta?
- W jakim terminie trzeba poinformować ubezpieczyciela, że ubezpieczony pojazd zmienił właściciela?
- Do kiedy ubezpieczony kierowca ma czas na zapłacenie składki?
- Czy wymiana prawa jazdy jest konieczna?
- W jakich przypadkach trzeba wypowiedzieć umowę ubezpieczenia OC?
- Ile czasu ma kierowca na zapłacenie mandatu?
Terminy, o których każdy kierowca powinien pamiętać, warto zapisać w swoim kalendarzu. Jakich dat trzeba przestrzegać, jeśli jest się właścicielem samochodu?
Termin zapłacenia podatku PCC lub podatku od darowizny
Kupując nowy samochód prosto z salonu, nabywca płaci zarówno za pojazd, jak i opłaca podatek VAT, który zwykle jest już wliczony w cenę podaną na fakturze. Podatek ten nie obowiązuje jednak, jeśli pojazd jest używany. Zakup auta z drugiej ręki na podstawie umowy sprzedaży to jednocześnie konieczność zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), który wynosi 2% wartości rynkowej samochodu. Tę należność trzeba zapłacić w ciągu 14 dni od podpisania umowy.
W przeciwieństwie do PCC, podatek od darowizny nie jest obowiązkowy dla wszystkich. Niektórzy krewni i powinowaci są zwolnieni z wnoszenia opłaty, jeśli wartość darowizny nie przekracza określonego w przepisach progu. Wynosi on:
- 36 120 zł dla grupy podatkowej I (małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, teściowie),
- 27 090 zł dla grupy podatkowej II (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych),
- 5733 zł dla grupy podatkowej III (pozostałe osoby).
W przypadku otrzymania samochodu lub jego części (mowa tu o współwłasności pojazdu) w formie darowizny, wartość podatku jest zmienna. W przypadku osób z tzw. grupy podatkowej 0 (zstępny, wstępny, rodzeństwo, małżonek, pasierb, ojczym, macocha), zwolnione z podatku mogą być wszystkie darowizny bez względu na ich wysokość, ale jeśli ich wartość (otrzymanych w ciągu ostatnich 5 lat) przekracza 36 120 zł, to o otrzymaniu darowizny trzeba poinformować Urząd Skarbowy w ciągu 6 miesięcy.
Zeznanie podatkowe dotyczące darowizny należy złożyć w urzędzie skarbowym w ciągu 1 miesiąca od dnia powstawia obowiązku podatkowego. Zapłata podatku następuje w ciągu 14 dni po doręczeniu podatnikowi decyzji z ustaloną kwotą podatku.
Więcej na temat podatku od zakupu samochodu dowiesz się z naszego artykułu: Podatek od kupna samochodu (podatek PCC) 2024 – kiedy trzeba go zapłacić?
Termin przeglądu samochodu
Badania techniczne pojazdu wykonuje się co roku, jeszcze przed wykupieniem ubezpieczenia OC. Bez ważnego przeglądu samochód nie może poruszać się po drodze, a jego właściciel nie będzie mógł wykupić ubezpieczenia, co również wyklucza możliwość korzystania z takiego pojazdu.
Badania okresowe samochodu należy wykonywać najczęściej co 12 miesięcy, ale nieco inne terminy dotyczą nowych pojazdów, które bada się rzadziej. Po raz pierwszy przed upływem 3 lat od rejestracji, a po raz drugi w ciągu kolejnych 2 lat (a więc do 5 lat po pierwszej rejestracji). Później badania muszą być wykonywane regularnie raz w roku.
W planach, ale jeszcze bez konkretnej daty wejścia w życie, jest wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących terminu wykonania przeglądu. Jak wiadomo, samochód trzeba poddać badaniu jeszcze przed upływem terminu ważności poprzedniego przeglądu. W myśl nowych reguł, jeżeli kierowca spóźni się z tym o więcej niż 30 dni, za badanie trzeba będzie zapłacić podwójnie. Jeśli natomiast badanie zostanie przeprowadzone w ciągu 30 dni przed terminem ważności poprzedniego, okres ważności nowego badania zostanie odpowiednio przedłużony.
Termin zarejestrowania lub przerejestrowania samochodu
Żeby móc oficjalnie i pełnoprawnie korzystać z zakupionego pojazdu, konieczne jest zgłoszenie zmiany właściciela w odpowiednim Wydziale Komunikacji. Na rejestrację samochodu, który został kupiony w salonie lub sprowadzony z zagranicy, podobnie jak na zgłoszenia zakupu pojazdu z drugiej ręki, nowy właściciel ma 30 dni od chwili nabycia auta. Niedotrzymanie tego terminu lub całkowite zbagatelizowanie obowiązku rejestracji i zgłoszenia nabycia jest karane grzywną w wysokości nawet do 1000 zł. Prawo nie precyzuje, w jakim terminie powinno nastąpić przerejestrowanie pojazdu.
W czasie pandemii na zgłoszenie nabycia pojazdu już zarejestrowanego w Polsce oraz za rejestrację pojazdu nowego albo sprowadzonego z zagranicy kierowcy mieli 60 dni. W 2022 roku wrócono do terminów obowiązujących przed pandemią. Obecnie pojazd należy zarejestrować lub zgłosić jego nabycie w ciągu 30 dni.
Termin powiadomienia ubezpieczyciela o zmianie właściciela samochodu
Zakup używanego samochodu wiąże się nie tylko z otrzymaniem samego auta. Wraz z nim zbywca jest zobowiązany do przekazania nowemu właścicielowi również polisy OC, którą wykupił przed sprzedażą. Kupujący może do końca umowy korzystać z przejętego wraz z autem ubezpieczenia chroniącego odpowiedzialność cywilną.
Zgodnie z postanowieniami ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, sprzedający powinien jednocześnie powiadomić ubezpieczyciela, że ubezpieczony samochód zmienił właściciela. Ma na to 14 dni od momentu, w którym pojazd stał się własnością innego kierowcy.
Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, jest obowiązany do przekazania posiadaczowi, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu.
Ustawa z dnia 22 maja 2003 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu
Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, art. 32, ust. 1
W takich przypadkach towarzystwa ubezpieczeniowe zazwyczaj dokonują rekalkulacji składki, czyli przeliczają cenę OC zgodnie z danymi nabywcy pojazdu. Jeśli należność, którą za OC zapłaciłby nowy właściciel, będzie wyższa niż opłata wniesiona przed sprzedażą, ubezpieczyciel może zażądać dopłaty.
Termin zapłacenia składki ubezpieczeniowej
Kupując ubezpieczenie samochodu (a posiadanie takowego jest obowiązkowe – przynajmniej w zakresie OC), trzeba liczyć się z kosztami. W momencie zakupu kierowca jest zobowiązany do uiszczenia należności za ubezpieczenie. Okazuje się, że nie zawsze trzeba płacić za wykupioną ochronę pojazdu od razu. Termin opłacenia składki określa ubezpieczyciel – znajdziesz go zawsze w swojej polisie.
W każdym towarzystwie może obowiązywać nieco inny termin. Towarzystwa Benefia, Generali, mtu24, Proama i Wiener wymagają rozliczenia się z firmą ubezpieczeniową najpóźniej do dnia poprzedzającego start polisy. Z kolei LINK4 dopuszcza również dokonanie płatności w ciągu 7 dni od rozpoczęcia ochrony ubezpieczeniowej.
Termin wymiany prawa jazdy
Jeszcze do niedawna dokument potwierdzający uprawnienia do prowadzenia pojazdów był wydawany bezterminowo. Kierowca, który pomyślnie zdał egzamin na prawo jazdy i otrzymał dokument, mógł z niego korzystać całe życie (jeśli nie został skradziony, zniszczony lub zgubiony). Od 19 stycznia 2013 roku prawo jazdy trzeba wymieniać co 15 lat. Wymiana bezterminowych dokumentów została zaplanowana na lata 2028-2033. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: „Wymiana prawa jazdy – o tym pamiętaj!”.
Ekspert Mubi radzi:
Termin wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC
Jak wiadomo, ubezpieczenie OC odnawia się automatycznie na kolejny rok. Ma to zapobiec poruszaniu się po drogach bez polisy i kłopotom z wypłaceniem odszkodowania pokrzywdzonym, gdy dojdzie do wypadku. Trzeba zatem pamiętać, że zakończenie współpracy z dotychczasowych towarzystwem ubezpieczeniowym jest możliwe tylko po złożeniu wypowiedzenia umowy OC. Żeby było ono wiążące, należy je sporządzić i dostarczyć ubezpieczycielowi najpóźniej 1 dzień przed końcem obowiązywania umowy.
Ekspert Mubi radzi:
Termin zapłacenia mandatu
Stłuczka, parkowanie w niedozwolonym miejscu czy nadmierna prędkość zwiększają ryzyko otrzymania mandatu. Należności za wykroczenie nie pobierają jednak funkcjonariusze policji czy strażnicy miejscy, którzy nakładają karę. Mandatu nie trzeba też opłacać od razu w dniu otrzymania. Termin na jego opłacenie wynosi aktualnie:
- 7 dni od daty przyjęcia mandatu (w przypadku mandatu kredytowanego, czyli wydawanego za potwierdzeniem odbioru),
- 14 dni od daty wystawienia lub przyjęcia mandatu (w przypadku mandatu zaocznego, czyli wystawionego pod nieobecność ukaranego).
- Podatek PCC należy zapłacić w ciągu 14 dni od momentu podpisania umowy kupna pojazdu. Podatek od darowziny należy opłacić w ciagu 14 dni od odebrania decyzji z ustaloną kwotą podatku.
- Podatek od darowziny może nie wystąpić – zależy to od wartości przedmiotu darowizny, a także stopnia pokrewieństwa obdarowanego i darczyńcy.
- Coroczny przegląd samochodu jest obowiązkiem każdego właściciela auta – wyjątkiem są posiadacze nowych aut, które muszą przejść pierwszy przegląd do 3 lat od rejestracji, a drugi w ciągu kolejnych 2 lat.
- Na zarejestrowanie lub przerejestrowanie samochodu nowy właściciel ma 30 dni od dnia nabycia pojazdu.
- Sprzedawca samochodu powinien powiadomić o zmianie właściciela auta w ciągu 14 dni od nastąpienia tej zmiany.
- Termin opłacenia składki ubezpieczeniowej jest ustalany przez każde towarzystwo ubezpieczeniowe osobno. W większości firm jest to dzień przed startem polisy.
- Od stycznia 2013 roku kierowcy mają obowiązek wymieniać prawo jazdy co 15 lat. Prawa jazdy wydane przed tym terminem będą wymieniane w latach 2028-2033.
- Umowę ubezpieczenia OC należy wypowiedzieć najpóźniej dzień przed końcem jej obowiązywania, jeśli kierowca planuje zmienić ubezpieczyciela.
- Obecnie na zapłacenie mandatu kierowcy mają 7 lub 14 dni – zależy, czy jest to mandat wystawiony z potwierdzeniem odbioru, czy zaocznie.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o ważne terminy dla kierowców
Podatek PCC dotyczy wyłącznie samochodów używanych – wynosi on 2% wartości rynkowej auta i trzeba go zapłacić do 14 dni od zawarcia umowy. Jeśli auto zostało nabyte na drodze darowizny, wysokość podatku jest zmienna, a niektórzy (krewni darującego) w ogóle nie muszą go płacić. O darowiźnie trzeba jednak poinformować Urząd Skarbowy w ciągu 6 miesięcy.
Zarówno na zarejestrowanie nowego samochodu, jak i zgłoszenia nabycia używanego auta w Wydziale Komunikacji, jego właściciel ma maksymalnie 30 dni. Warto o tym pamiętać, bo kara grzywny za niedotrzymanie terminu może wynieść nawet 1000 zł.
Przede wszystkim chodzi o termin zapłaty składki – większość towarzystw wymaga tego najpóźniej na dzień przed startem ochrony OC. Jeżeli chcesz rozwiązać umowę z dotychczasowym ubezpieczycielem, musisz z kolei maksymalnie na dzień przed jej zakończeniem złożyć wypowiedzenie. Ponadto właściciel auta jest zobowiązany poinformować ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu w ciągu 14 dni od podpisania umowy sprzedaży z nowym nabywcą.
Od 2013 roku nie wydaje się już bezterminowych dokumentów prawa jazdy – wszystkie trzeba wymieniać co 15 lat. Informację o tym, do kiedy ważne jest Twoje prawo jazdy, znajdziesz na nim w punkcie 4b. Jeśli natomiast posiadasz dokument wydany przed 2013 rokiem, z wymianą możesz poczekać – zaplanowano ją dopiero na lata 2028-2033.
Dołącz do dyskusji